Η έκλειψη ηλίου ζωντανά..!!

Παρουκολουθήστε την έκλειψη ηλίου ζωντανά, από το κανάλι της NASA.

Η έκλειψη ηλίου ζωντανά..!!

Δευτέρα, 21 Αυγούστου 2017, 8:12 μ.μ. Κωνσταντίνος Χατζηπαπάς, SciFun

Οι Πυλώνες της ΔΕΗ προκαλούν παιδική λευχαιμία;

Πυλώνες της ΔΕΗ και λευχαιμία: WireCode και «Παιδιά ενός κατώτερου Θεού»

Συχνό ερώτημα στα ΜΜΕ είναι “Ενοχοποιούνται οι Πυλώνες της ΔΕΗ για τα κρούσματα παιδικής λευχαιμίας στους οικισμούς όπου αυτοί είναι τοποθετημένοι;”. Οι επιστήμονες οι οποίοι ερευνούν την πιθανή σύνδεση των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης με την καρκινογένεση και την λευχαιμία (ιδίως την παιδική) διαθέτουν 4 κύριες μεθόδους έρευνας:

1. Συγκρίνουν τα χαρακτηριστικά της καλωδίωσης (μεταφοράς και διανομής του ηλεκτρικού ρεύματος) της περιοχής με την απόσταση της κατοικίας του εξεταζόμενου ατόμου. Το σύστημα αυτό ονομάστηκε “wirecodes - κώδικας καλωδίου”). 
2. Καταγράφουν απλώς την απόσταση της κατοικίας από τις γραμμές μεταφοράς και επεξεργάζονται στατιστικά τα κρούσματα της ασθένειας. 
3. Ανατρέχουν στο παρελθόν των ατόμων που διαβιούν κοντά σε γραμμές και πυλώνες της ΔΕΗ και καταγράφουν τις συνήθειές τους (ποσοστό χρόνου παραμονής στην κατοικία, ασχολίες, απόσταση από τις γραμμές μεταφοράς) και της ισχύος του μαγνητικού πεδίου. 
4. Καταγράφουν με κατάλληλα μετρητικά όργανα απ' ευθείας την έκθεση των κατοίκων (και των παιδιών) σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, στην κατοικία, στην εργασία, στον παιδικό σταθμό, στο σχολείο ή στο νοσοκομείο.

Το παράξενο είναι ότι ανάλογα με την μέθοδο την οποία επιλέγει ο ερευνητής, τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά διαφορετικά μεταξύ τους (σε αναλογία ακόμη και 1 προς 5...) και συνεπώς, επιστημονικά αναξιόπιστα. Ιστορικά, ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα τα οποία αναφύονται από την μελέτη της παιδικής λευχαιμίας είναι το γεγονός ότι όταν επιλέγεται η μέθοδος “wirecode” (1) ή η εγγύτητα στις γραμμές υψηλής τάσης(2) και όχι η άμεση μέτρηση (4) της ακτινοβολίας στα παιδιά (κατά τις διάφορες δραστηριότητές τους) προκύπτει υψηλότερη συσχέτιση της έκθεσης με την εμφάνιση λευχαιμίας.

Αυτή η διαπίστωση οδήγησε στην σκέψη μήπως, η συσχέτιση του παιδικού καρκίνου με την εγγύτητα της κατοικίας σε γραμμές υψηλής τάσης (αλλά και γενικότερα η γειτνίαση με ηλεκτρικές συσκευές ή η επαγγελματική ενασχόληση με το ηλεκτρικό ρεύμα και η καρκινογένεση), να μην οφείλεται στα παραγόμενα Ηλεκτρικά & Μαγνητικά Πεδία αλλά να ενοχοποιεί άλλους καρκινογόνους παράγοντες. Πολλοί τέτοιοι παράγοντες έχουν προταθεί, με κυριότερους το φυσικό φαινόμενο της “κορώνας, η έκθεση σε ραδόνιο & άλλους χημικούς παράγοντες, τα PCBs, τα ζιζανιοκτόνα, το όζον και τα οξείδια του αζώτου, o λεγόμενος “wirecode”, τα κυκλοφοριακά προβλήματα και η κοινωνικο–οικονομική διαστρωμάτωση του πληθυσμού: 

Πιθανοί καρκινογόνοι παράγοντες

ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΑΣ

Ισχυρισμός: “Οι γραμμές μεταφοράς αποφορτίζονται ηλεκτρικά συνεχώς και παράγουν ιόντα στον αέρα γύρω τους (το αποκαλούμενο φαινόμενο της “κορώνας”, δηλαδή δημιουργία ‘πλάσματος’ γύρω από τα ηλεκτροφόρα καλώδια) και πιθανώς με αυτόν τον τρόπο εξηγείται η σχέση μεταξύ γραμμών μεταφοράς ρεύματος υψηλής ισχύος και καρκίνου”.

Το φαινόμενο αυτό παράγει θερμότητα, φως (μικρές λάμψεις), ηχητικό θόρυβο, ραδιοφωνικές παρεμβολές και μικρή ποσότητα όζοντος. Η φυσική επιστήμη εξηγεί ότι δεν πρόκειται για ιοντίζουσα ακτινοβολία καθώς, α) η παραγωγή ιόντων (διαχωρισμός ενός ατόμου σε ένα θετικό και ένα αρνητικό τμήμα), τα οποία απλώς υπάρχουν στην ατμόσφαιρα, είναι τελείως διαφορετικό θέμα από την παραγωγή ιοντίζουσας ακτινοβολίας (όπου σωματίδια επιταχύνονται σε τεράστιες ταχύτητες ή φωτόνια εκπέμπονται μεταφέροντας τεράστια ενέργεια) και β) τα μετρητικά συστήματα των περισσοτέρων μετρητών ιοντίζουσας ακτινοβολίας, παράγουν τελείως αυθαίρετες και λανθασμένες ενδείξεις (αριθμοί χωρίς νόημα), παρουσία ισχυρών Ηλεκτρικών και Μαγνητικών Πεδίων.

ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΧΗΜΙΚΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΥΨΗΛΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΏΝ ΠΕΔΙΩΝ

Ισχυρισμός: Τα δυνητικά καρκινογόνα αιωρούμενα σωματίδια καθώς και τα μόρια του ραδιενεργού ραδονίου (το οποίο εκλύεται από τα έγκατα της Γης και ενοχοποιείται για καρκίνο του πνεύμονα), ίσως να έλκονται από τις πηγές ισχυρών ηλεκτρικών βιομηχανικών πεδίων. Δυνητικά προσκολλώνται στα καυσαέρια και εναποτίθενται κατά συνέπεια σε μεγαλύτερες ποσότητες στους πνεύμονες.

Η βασική υπόθεση είναι πιθανή. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν ανυπέρβλητα θεωρητικά προβλήματα των προτεινόμενων μηχανισμών, τα οποία καθιστούν αδύνατη την εμφάνιση βιολογικών βλαβών στον άνθρωπο σε πραγματικές συνθήκες έκθεσης, στην καθημερινή ζωή. Επίσης, τα επίπεδα ιοντίζουσας ακτινοβολίας και Ραδονίου δεν είναι αυξημένα γύρω από γραμμές υψηλής τάσης. Τονίζεται ότι ενώ οι αυξημένες ποσότητες ραδονίου σχετίζονται με τον καρκίνο του πνεύμονα των ενηλίκων, δεν υπήρξε όμως καμμία επιπρόσθετη αύξηση για κατοίκους στο περιβάλλον γραμμών υψηλής τάσης. Επίσης δεν συνδεόταν κατ’ ουδένα τρόπο με την παιδική λευχαιμία.

ΠΟΛΥΧΛΩΡΙΩΜΕΝΑ ΔΙΦΑΙΝΥΛΙΑ (PCBs)

Ισχυρισμός: Πολλοί μετασχηματιστές περιέχουν έλαια τα οποία έχουν προσμίξεις PCB τα οποία θεωρούνται καρκινογόνα. Υποστηρίχθηκε ότι η μόλυνση με PCB των “διαδρόμων” από όπου διέρχονται οι γραμμές υψηλής τάσης είναι η αιτία εμφάνισης επιπλέον των αναμενομένων, κρουσμάτων καρκίνου.

Οι ενδείξεις ευθύνης των PCB για πρόκληση βλαβών (καρκίνο στον πληθυσμό, λευχαιμία σε παιδιά) είναι αρκετά αδύναμες καθώς το PCB δεν διαχέεται στην ατμόσφαιρα και δεν υπάρχουν μετασχηματιστές κατά μήκος των γραμμών υψηλής τάσης. 

ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΑ 

Ισχυρισμός: Αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου, λόγω ψεκασμού με ζιζανιοκτόνα στο έδαφος κάτω από τις γραμμές μεταφοράς και “διέγερσή” τους από το Ηλεκτρικό & Μαγνητικό Πεδίο.

Δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο, καθώς, μεταξύ άλλων, είναι πολύ μικρή η πιθανότητα τα ζιζανιοκτόνα να είναι καρκινογόνα για τους ανθρώπους, τα δε φαινοξυ-ζιζανιοκτόνα ενώ έχουν ενοχοποιηθεί για αύξηση των λεμφωμάτων, των σαρκωμάτων των μαλακών μορίων και/ή των κακοήθων μελανωμάτων, μόνο μία μελέτη εμπλέκει την λευχαιμία και καμμία τον καρκίνο του εγκεφάλου. 

ΟΖΟΝ & ΟΞΕΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ

Ισχυρισμός: Δημιουργία σπινθήρων και ηλεκτρικού τόξου, λόγω της υψηλής τάσης και η συνεπακόλουθη δημιουργία όζοντος και οξειδίων του αζώτου.

Δεν φαίνεται πιθανή αυτή η εξήγηση για την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου, καθώς ενώ το όζον και τα οξείδια του αζώτου είναι τοξικά για τα κύτταρα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι προκαλούν καρκίνο σε ανθρώπους και τα στοιχεία για εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα σε ποντικούς είναιπολύ αμφιλεγόμενα.

“WIRE CODE – ΚΩΔΙΚΕΣ ΚΑΛΩΔΙΩΝ”

Ισχυρισμός: H έκθεση ενός ατόμου είναι συνάρτηση του πάχους του καλωδίου. Τα παχύτερα καλώδια μεταφέρουν μεγαλύτερη ποσότητα ρεύματος και όσο πλησιέστερα στις γραμμές ηλεκτρικής ισχύος, τόσο μεγαλύτερη η έκθεση του ατόμου σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.

Πρόκειται για κατηγοριοποίηση κατοικιών η οποία βασίζεται στα χαρακτηριστικά των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας έξω από την κατοικία (πάχος καλωδίων, διάταξη καλωδίων, κ.α.) και την απόστασή τους από αυτήν.

‘Θετικές’ μελέτες

 Ένας αριθμός μελετών ανέφεραν ότι υπάρχει συνάφεια μεταξύ παιδικού καρκίνου και υψηλής κατηγοριοποίησης (“wirecodes”) κατοικιών. Σε μία μελέτη παρατηρείται αύξηση λευχαιμικών περιστατικών σε παιδιά για κατοικίες οι οποίες ευρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 50 m από τις γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης. Μελέτη η οποία αφορούσε σε ενήλικες, έδειξε αύξηση των κρουσμάτων λευχαιμίας για κατοικίες σε απόσταση μικρότερη των 100 m. Δύο από τις ως άνω ‘θετικές’ μελέτες απέτυχαν να επιβεβαιώσουν τα συμπεράσματά τους όταν προστέθηκαν και οι φυσικές (πραγματικές) μετρήσεις των πεδίων (μέθοδος αρ. 4).

‘Αρνητικές’ μελέτες

Εξαιρετικά μεγάλος αριθμός παλαιότερων αλλά και πρόσφατων μελετών, έδειξε μηδενική ή ασθενή σχέση μεταξύ κατοικίας πλησίον γραμμών υψηλής τάσης και λευχαιμίας, καρκίνου του εγκεφάλου ή άλλων μορφών καρκίνου, σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες. Επιπλέον, η μεγαλύτερη μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε ποτέ με αντικείμενο την εγγύτητα κατοικίας σε γραμμές υψηλής τάσης και την συχνότητα εμφάνισης παιδικού καρκίνου [UKCCSI 2000] κατέληξε ότι “δεν υφίσταται καμμία συνάφεια μεταξύ οποιασδήποτε μορφής καρκίνου & λευχαιμίας σε παιδιά τα οποία ζούσαν σε οποιαδήποτε απόσταση (ακόμη και μικρότερη των 50 m) από γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης και υποσταθμούς”.

Το “wire code paradox”

Ορισμένες διαπιστώσεις πολλών μελετών δημιούργησαν περισσότερα ερωτήματα από τις απαντήσεις τις οποίες αναζητούσαν. Ορισμένα από αυτά είχαν αρκετά παράδοξο χαρακτήρα (εξ' ου και η έκφραση “wirecodeparadox”). Αποδεικνύεται ότι ο “wirecode” αντί να συνδέεται με αυτήν καθ' εαυτήν την ακτινοβολία, συνάδει σε πολύ μεγάλο βαθμό με παραμέτρους όπως η ηλικία της κατοικίας, η πυκνότητα της κυκλοφορίας και οικοινωνικο-οικονομικές συνθήκες).

Αυτή η διαπίστωση οδηγεί σε δύο πιθανές υποθέσεις: 1) οι παρούσες μέθοδοι εκτίμησης της έκθεσης στην κατοικία δεν είναι ικανές να χαρακτηρίσουν έγκυρα την προσπίπτουσα ακτινοβολία στις κατοικίες, 2) o “wirecode” είναι έμμεση παράμετρος η οποία υποκρύπτει άλλους παράγοντες, οι οποίοι αποτελούν αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση της ασθένειας. Η δεύτερη αυτή υπόθεση διερευνάται στην συνέχεια.

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Ισχυρισμός: Συχνά, δρόμοι με μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο αυτοκινήτων διασχίζονται από γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης. Στις περιοχές αυτές έχει παρατηρηθεί αύξηση των κρουσμάτων λευχαιμίας σύμφωνα με ορισμένες αμερικανικές έρευνες.

Καθώς είναι περισσότερο από σαφές ότι τα καυσαέρια των αυτοκινήτων περιέχουν πολλές καρκινογόνες ουσίες, πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι η ύπαρξη των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, δεν έχει καμμία σχέση με το πρόβλημα και περισσότερο μπερδεύει την επιδημιολογική μελέτη παρά την βοηθά. Σε αυτό συνηγορούν και μελέτες στις οποίες διαφαίνεται ότι η πυκνότητα της κυκλοφορίας (‘trafficdensity’) συσχετίζεται άμεσα (λόγω των καρκινογόνων καυσαερίων) με τον αριθμό των περιστατικών παιδικής λευχαιμίας.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

Ισχυρισμός: Η κατηγοριοποίηση ενός ατόμου ή ενός πληθυσμού σε μία συγκεκριμένη κοινωνικο-οικονομική ομάδα ή τάξη, είναι ενδιαφέρουσα παράμετρος για μελέτες ασθενειών καθώς, σύμφωνα με τους επιδημιολόγους, οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες επηρεάζουν την συχνότητα εμφάνισης πολλών ασθενειών.

Είναι γνωστό ότι ορισμένοι τύποι καλωδίων (ποιότητα, παλαιότητα, συμπεριφορά, σύνθεση) παρουσιάζουν συνάφεια με την αύξηση των κρουσμάτων παιδικού καρκίνου. Οι τύποι αυτοί καλωδίων απαντώνται κυρίως σε παλιές, πτωχές συνοικίες με μεγάλο ποσοστό φθηνά ενοικιαζομένων κατοικιών.

Ένας επιπλέον παράγοντας ο οποίος εντείνει την ασάφεια των αποτελεσμάτων και επηρεάζει την ορθότητα της μελέτης είναι η επιλογή του πληθυσμού υπό μελέτη και του πληθυσμού – μάρτυρα: για την πραγματοποίηση της μελέτης, επιλέγεται ένας “πληθυσμός-στόχος“ (π.χ. κάτοικοι σε απόσταση μικρότερη από 150 μέτρα από πυλώνες και γραμμές υψηλής τάσης της ΔΕΗ) και ένας “πληθυσμός-μάρτυρας” (π.χ. κάτοικοι μακριά από γραμμές μεταφοράς). Θα μπορούσαν επίσης να συγκριθούν και τελείως ανόμοιοι πληθυσμοί όπως “εργάτες σε εργοστάσιο της ΔΕΗ” και “τραπεζοϋπάλληλοι”. Οι ομάδες αυτές συγκρίνονται μεταξύ τους π.χ. ως προς την νοσηρότητα, θνησιμότητα, αναπαραγωγικότητα, κ.α.

Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή καθώς η υπό μελέτη παράμετρος (π.χ. έκθεση σε Μαγνητικά Πεδία) συνοδεύεται και από άλλα προβλήματα τα οποία “θολώνουν” την εικόνα (π.χ. οι εργαζόμενοι στα εργοστάσιο αντιμετωπίζουν πιθανώς και χημικούς κινδύνους, οι οποίοι συνεισφέρουν στην νοσηρότητα, σε αντίθεση με τους υπαλλήλους γραφείου). Συνεπώς, οι κοινωνικές και οικονομικές διαφορές μεταξύ της “εκτιθέμενης σε Ηλεκτρικά & Μαγνητικά Πεδία ομάδος” και της “μη-εκτιθέμενης σε Ηλεκτρικά & Μαγνητικά Πεδία ομάδος” είναι συχνά υπαίτιες για την διαφορά (ή ποσοστό της διαφοράς τουλάχιστον) μεταξύ των καταγραφομένων κρουσμάτων καρκίνου.

Υπάρχει ασφαλής απόσταση διαμονής από γραμμές υψηλής τάσης;

Οι μελέτες εκείνες οι οποίες ισχυρίζονται ότι υπάρχει συνάφεια μεταξύ γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ισχύος (π.χ. πυλώνων) και καρκίνου δεν παρέχουν τελικά, σαφείς και αιτιολογημένες πληροφορίες, για το ποια είναι εκείνη η απόσταση από τις γραμμές η οποία θεωρείται ως οριακή για την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου. Αυτή η δυστοκία είναι λογική καθώς το σύνολο σχεδόν των μελετών δεν διαπιστώνει οποιοδήποτε κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία λόγω διαβίωσης πλησίον γραμμών υψηλής τάσης και φυσικά είναι αδύνατον ορθολογικά να καθορισθεί μία ασφαλής απόσταση ή ένα ασφαλές επίπεδο έκθεσης.

Εάν υφίσταται κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία από την έκθεση σε βιομηχανικά πεδία στην κατοικία, είναι εξαιρετικά απίθανο αυτός να εξαρτάται από κάτι τόσο απλοϊκό όσο η απόσταση από την πλησιέστερη γραμμή μεταφοράς.

Λόγω της δραματικής μείωσης της ακτινοβολούμενης ενέργειας με την απόσταση, η έκθεση σε απόσταση 20-70 m (εξαρτάται από τον τύπο της γραμμής και το φορτίο) είναι μικρότερη από την έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία την προερχόμενη από ηλεκτρικές οικιακές συσκευές... 

Οι μεγαλύτερες μελέτες οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί με αυτό το αντικείμενο [Linet et al. 1997, McBride et al. 1999, Gurney et al. 1996, UKCCSI 2000, Preston-Martinetal. 1996] κατέληξαν στο σαφές συμπέρασμα ότι:

“Δεν υφίσταται θέμα συνάφειας της παιδικής λευχαιμίας, του καρκίνου του εγκεφάλου και των υπολοίπων μορφών νεοπλασιών σε ενήλικους και ανήλικους, με την εγγύτητα διαβίωσης πλησίον γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, παρά μόνο αδύναμες ενδείξεις.”

“Οποιαδήποτε ένδειξη, έστω αδύναμη, μάλλον οδηγεί στην αναζήτηση προβλημάτων διαβίωσης κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα παρά ηλεκτρομαγνητικού….”

Σε απλά ελληνικά, όλα τα παραπάνω στοιχεία καταλήγουν σε μία διαπίστωση (Α) και δύο συμπεράσματα (Β και Γ):

Α. Όλες ανεξαιρέτως οι έρευνες οι οποίες κατηγορούν ευθέως το σύστημα διανομής ηλεκτρικού ρεύματος (π.χ. πυλώνες της ΔΕΗ) ως υπεύθυνο της αύξησης των κρουσμάτων παιδικής λευχαιμίας στο περιβάλλον του, χρησιμοποιούν τις ‘έμμεσες’ μεθόδους υπολογισμού (‘wire code’, ‘απόστασης κατοικίας από τις γραμμές μεταφοράς’, ‘υπολογισμό της έκθεσης των ατόμων στο παρελθόν’) αλλά ποτέ την ‘απ' ευθείας μέτρηση της έκθεσης των παιδιών’ η οποία είναι και η πλέον διαφανής και ορθή επιστημονικά.

Β. Ο επιστήμονας–ερευνητής οφείλει να έχει οξυμένη την κοινωνική του συνείδηση καθώς η τελευταία διασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό την ορθότητα της έρευνας. Δεν είναι δυνατόν να είναι καλός γιατρός κάποιος, αγνοώντας ότι το 50% των ασθενειών οφείλεται ή επιτείνεται από τις κακές συνθήκες διαβίωσης και διατροφής. Δεν είναι δυνατόν να περιορίζει, να υποβαθμίζει και τελικά να διαστρεβλώνει ο ερευνητής το θέμα ‘παιδική λευχαιμία’ σε ένα γράφημα ΧΥ, όπου στον οριζόντιο άξονα παρατίθεται η συχνότητα εμφάνισης των περιστατικών λευχαιμίας και στον κάθετο άξονα το πάχος του πλησιέστερου καλωδίου της ΔΕΗ!

Γ. Τα παιδιά στην Κηφισιά ζουν μακριά από χωματερές, μικρόβια και ασθένειες. Κάνουν εμβόλια, καταπίνουν πρωτεΐνες και βιολογικά προϊόντα και υποβάλλονται σε check-up υγείας ...εχθές. Στο Ζεφύρι, απλά τσαλαβουτούν σε μία χημική σούπα. Εμβόλια, πρωτεΐνες, πρόληψη, υγιεινή διατροφή και καθαρό περιβάλλον δεν αποτελούν τμήμα του σύμπαντός τους.

Το ότι φταίνε οι πυλώνες για την λευχαιμία ηχεί απλά ως εθελοτυφλία και άγνοια...

Δημοσιεύθηκε αρχικά στο artinews

Οι Πυλώνες της ΔΕΗ προκαλούν παιδική λευχαιμία;

Τετάρτη, 9 Αυγούστου 2017, 12:01 μ.μ. Ιατρική Φυσική, Κώστας Κάππας

Απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων

Πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό nature μία μεγάλη έρευνα από Έλληνες αλλά και ξένους επιστήμονες, με επικεφαλείς τους Ιωσήφ Λαζαρίδη (Harvard Medical School & MIT) και Alissa Mittnik (Max Plank Intitute & Institute for Archaeological Sciences) που αφορά την καταγωγή του νεο-Έλληνα (και όχι μόνο). Η έρευνα βασίζεται στην αξιολόγηση βιολογικών δεικτών και κυρίως του μιτοχονδριακού DNA ατόμων από την εποχή των Μυκηναίων, καθώς και των Μινωϊτών. Το άρθρο έχει τον τίτλο: "Γενετική καταγωγή Μινωϊτών και Μυκηναίων".

Οι ερωτήσεις που φιλοδοξεί να απαντήσει η έρευνα είναι οι ακόλουθες:

1) Σχετίζονται γενετικά οι Μινωϊτες με τους Μυκηναίους ή προέρχονται από εντελώς διαφορετικούς πληθυσμούς;

2) Πως σχετίζονταν αυτοί οι πληθυσμοί μεταξύ τους, με τους γείτονες στο ανατολικό Αιγαίο και με αρχαίους πολιτισμούς της Ευρώπης και της εγγύς ανατολής (Ανατολίας);

3) Τι πληροφορίες δίνει η γενετική καταγωγή, όσον αφορά τον πολιτισμό των δύο αυτών πληθυσμών;

4) Σχετίζονται οι σημερινοί κάτοικοι του Ελλαδικού χώρου με τους αρχαίους αυτούς πολιτισμούς;

Στην έρευνα μελετήθηκαν 19 άτομα αρχαίας προελεύσεως. 5 Μινωίτες από τη σπηλιά του Αγίου Χαράλαμπου στο Λασίθι, 6 Μινωίτες από τη Μονή Οδηγήτρια στο Ηράκλειο, 4 Μυκηναίοι (1 από Σαλαμίνα, 2 από Γαλατά Πελ/σος, 1 από Περιστέρια Πελ/σος), 1 Αρμένιος που βρέθηκε σε ανασκαφές στην Κρήτη και 3 άτομα από τα παράλια του ανατολικού Αιγαίου. Συμπληρωματικά, στην έρευνα προστέθηκε βιβλιογραφία από 332 άτομα αρχαίας προελεύσεως και 2614 άτομα του παρόντος και 2 Κρητικοί του σήμερα.

Χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους όπως PCA, ADMIXTURE, f4-statistics, παρατηρήθηκε ότι οι Μινωίτες είναι ένα μείγμα των ατόμων που κατοικούσαν στη νεολιθική Ανατολία, σε συνδυασμό με λίγη ανατολική (λεβαντινή) καταγωγή ~6%. Οι Μυκηναίοι ομοιάζουν των μινωϊτών, παρουσιάζουν όμως και καταγωγή ~10% από τους βόρειους τροφοσυλλέκτες της ανατολικής Ευρώπης και της Σιβηρίας, καθώς και από πληθυσμούς της Αρμενίας (εποχή του χαλκού). Η καταγωγή των πληθυσμών αυτών δημιουργήθηκε περί το 4000-2000 π.Χ.. 

Η έρευνα καταλήγει ότι παρόλο που τα δείγματα Μινωίτων και Μυκηναίων λήφθηκαν από διαφορετικές περιοχές παρουσίασαν σαφή συνεκτικότητα. Σαφής συνδεση υπάρχει και με τον πληθυσμό που κατοίκησε το ανατολικό Αιγαίο, παρουσιάζοντας και οι τρεις πληθυσμοί την καταγωγή του νεολιθικού Καυκάσιου αγρότη. 

Νεο-Έλληνες και Κύπριοι, μοιράζονται την ίδια καταγωγή με τους αρχαίους Μυκηναίους και Μινωίτες, παρουσιάζοντας όμως και κάποιες μεταγενέστερες προσμείξεις με αρχαίους πληθυσμούς της Ευρώπης. Οι συγγραφείς κλείνουν με τη φράση ότι οι Έλληνες, δεν προήλθαν από τα βάθη της προϊστορίας, αλλά ήταν ανέκαθεν ένας λαός σε ανησυχία.

(πηγή: http://www.nature.com/nature/journal/vaop/ncurrent/full/nature23310.html)

Απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων

Δευτέρα, 7 Αυγούστου 2017, 12:59 μ.μ. Θεωρητική Φυσική, Κωνσταντίνος Χατζηπαπάς

Ακούγοντας μία κυμάτωση του χωροχρόνου

Οι New York Times δημιούργησαν ένα εκπληκτικό βίντεο για τα βαρυτικά κύματα. 

Παρακολουθήστε το.!!

Ακούγοντας μία κυμάτωση του χωροχρόνου

Πέμπτη, 3 Αυγούστου 2017, 12:48 μ.μ. Θεωρητική Φυσική, Κωνσταντίνος Χατζηπαπάς

Εγκυμοσύνη και Ιατρική Ακτινοβολία

ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

Παραπομπή εγκύου και απόφαση για ιατρική έκθεση σε ακτινοβολία

Ο ‘παραπέμπων’ γυναικολόγος (ή γενικότερα ο ιατρός) πρέπει να ελέγχει από πριν εάν η ασθενής είναι έγκυος και να ενημερώνει τον ‘θεράποντα’ ιατρό (ακτινολόγο, πυρηνικό ιατρό ή ακτινοθεραπευτή). Εάν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την ζωή της ασθενούς η ιατρική πράξη πραγματοποιείται από τους δεύτερους χωρίς καθυστέρηση. Εάν όχι, θα πρέπει να υπάρχει επαρκής αιτιολόγηση (όφελος μεγαλύτερο του κινδύνου) για την ακτινική πράξη επί της εγκύου.

Ταυτόχρονα διερευνάται α) εάν υπάρχει εναλλακτική μέθοδος, μη-ακτινική (π.χ. έλεγχος υπερήχων) για επιλογή, β) εάν δεν υπάρχει, τον τρόπο με τον οποίο είναι δυνατόν να τροποποιηθεί η τεχνική (ή να αντικατασταθεί με άλλη ακτινική) ώστε να μειωθεί η δόση στο έμβρυο, χωρίς να μειωθεί η ποιότητα της πράξης.

Το δικαίωμα της εγκύου να ενημερώνεται για τους κινδύνους της ακτινοβολίας

Τονίζεται ότι: ηθικά, επιστημονικά, ιατρικά και νομικά, η έγκυος ασθενής (ή εργαζομένη) έχει το δικαίωμα να γνωρίζει το μέγεθος και τον τύπο των δυνητικών βλαβών, οι οποίες πιθανώς να προέλθουν από την έκθεση της μήτρας της σε ακτινοβολία, κατά την διάρκεια ιατρικής διαγνωστικής ή θεραπευτικής πράξης.

Ακριβώς, η έλλειψη ενημέρωσης και γνώσης σχετικά με τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας στο έμβρυο είναι υπεύθυνη για το άγχος, τον φόβο και πιθανώς για την μη-αναγκαία ιατρικά, διακοπή πολλών κυήσεων.

Απαιτείται η έγκυος να συμφωνεί προτού υποβληθεί σε μη-επείγουσα ιατρική πράξη μετά από μια πλήρη επεξήγηση των κινδύνων και των επιπτώσεων των πράξεων αυτών στην υγεία της και γενικότερα στην ζωή της. Γι’αυτόν τον λόγο, κατάλληλες συμβουλευτικές συνεδρίες της εγκύου με τους θεράποντες ιατρούς και με την συνδρομή των υπευθύνων ακτινοπροστασίας ακτινοφυσικών, αποδεικνύονται πολύ εποικοδομητικές.

Είναι ανεπίτρεπτο ηθικά, απαράδεκτο επιστημονικά και ανίσχυρο νομικά, το εντελώς “λακωνικό” έγγραφο χωρίς καμμία επεξήγηση γραπτή και προφορική, το οποίο υποχρεώνονται (σε ορισμένα νοσοκομεία) να υπογράφουν οι υποβαλλόμενες σε ακτινική πράξη γυναίκες ότι “…αποδέχομαι με δική μου ευθύνη να εκτεθώ (ή να μην εκτεθώ) σε ακτινοβολία, κ.λπ.”. Είναι προφανές ότι νομικά και επιστημονικά καταρρίπτεται άμεσα, με το απλό επιχείρημα ότι η ασθενής, υπό το κράτους πανικού και σύγχυσης λόγω της ασθένειας θα υπέγραφε οτιδήποτε χωρίς να το ελέγξει. Επιπλέον δεν είναι υποχρεωμένη να γνωρίζει τους πιθανούς κινδύνους, καθώς δεν είναι εξειδικευμένη επιστήμονας.

Αντίθετα, προτείνεται η γραπτή (και προφορική) ενημέρωση της ασθενούς για την όλη διαδικασία. Επιπλέον, εάν δεν τίθεται η ζωή της σε άμεσο κίνδυνο, θα πρέπει να της δίδεται το δικαίωμα να αναβάλλει την ακτινική πράξη για αργότερα ώστε να επεξεργαστεί τις πληροφορίες (έντυπο και προφορικές επεξηγήσεις) τις οποίες μόλις έλαβε (πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα από την εκτέλεση ή όχι της ακτινικής πράξης) ήρεμα, ψύχραιμα και με άνεση χρόνου και να συμβουλευτεί ταυτόχρονα τους οικείους της ή/και άλλους ειδικούς επιστήμονες.

Εάν η ασθενής αποφασίσει τελικά να πραγματοποιήσει την κλινική πράξη, υπογράφει στο κάτω μέρος του εντύπου ότι “Δηλώνω υπεύθυνα ότι διάβασα προσεκτικά τα παραπάνω επιστημονικά στοιχεία και θεωρώ ότι ενημερώθηκα πλήρως και έχω πειστεί για την αναγκαιότητα να υποβληθώ στην ακτινοδιαγνωστική (ή ακτινοθεραπευτική) πράξη την οποία πρότειναν οι θεράποντες ιατροί”. Είναι φανερό ότι το πρώτο έγγραφο επιρρίπτει την όποια ευθύνη στην ασθενή απαλλάσσοντας το ιατρικό προσωπικό, ενώ το δεύτερο αναλυτικό έντυπο, ενημερώνει την ασθενή και συνεργατικά τα δύο μέρη υλοποιούν την πράξη.

Σημείωση: Όλες οι ως άνω επεξηγήσεις στην έγκυο ασθενή αφορούν μόνο σε περιπτώσεις όπου το έμβρυο ενδέχεται να λάβει υψηλές δόσεις, όπως εξηγείται στην συνέχεια. Παρ’όλα αυτά, κατά την γνώμη και εμπειρία του υπογράφοντος, προτείνεται η συστηματική ενημέρωση και χειρισμός όλων των εγκύων (στην ακτινοδιάγνωση και ακτινοθεραπεία) ανεξαρτήτου ποσότητος δόσης ακτινοβολίας, καθώς η προκαλούμενη ψυχολογική ανασφάλεια έναντι της ακτινοβολίας (δικαιολογημένη ή όχι) είναι κοινή, με παρόμοιες αντιδράσεις, για οποιοδήποτε επίπεδο δόσης.

Αιτιολόγηση και βελτιστοποίηση ακτινοβόλησης

Στις περισσότερες ιατρικές ακτινικές εκθέσεις, το όφελος και ο κίνδυνος αφορούν στο ίδιο άτομο (τον ασθενή). Αντιθέτως, στην περίπτωση της ενδομήτριας έκθεσης, εγκυμονούσης ασθενούς (εάν είναι κλινικά απαραίτητη) υπάρχουν δύο άτομα (η μητέρα και το έμβρυο) τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπ’όψιν. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση αυτή απαιτούνται οι εξής επιπλέον δεοντολογικές θεωρήσεις:

• Η μητέρα αναμένει άμεσο όφελος από την ακτινική πράξη, ενώ το έμβρυο κινδυνεύει να εκτεθεί στην ακτινοβολία χωρίς άμεσο όφελος.

• Όμως, όταν το πρόβλημα υγείας της μητέρας απειλεί την ίδια την ζωή της, η ακτινική πράξη μπορεί να οδηγήσει στην επιβίωσή της, γεγονός το οποίο προφανώς σημαίνει άμεση ωφέλεια και για το έμβρυο.

Είναι ή δεν είναι έγκυος η ασθενής;

Είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ασφάλεια οποιασδήποτε γυναίκας (ικανή να τεκνοποιήσει), για την οποία απαιτείται μία ιατρική ακτινική πράξη, να διαπιστώνεται από το προσωπικό εάν “υφίσταται ή όχι εγκυμοσύνη;”. Ένα από τα κυριότερα μέτρα είναι π.χ., η τοποθέτηση ενημερωτικών ευανάγνωστων πινακίδων - οδηγιών αφορούσες στις εγκύους, όπως: “Είναι πιθανόν να είστε έγκυος. Εάν υπάρχει υποψία εγκυμοσύνης ειδοποιήστε τον ιατρό ή άλλο μέλος του προσωπικού του νοσοκομείου πριν την εξέταση, θεραπεία ή έγχυση με ραδιενεργό φάρμακο”.

Η ερώτηση “μήπως είστε έγκυος;” τίθεται στην ασθενή στο διακριτικό περιβάλλον το οποίο προσφέρει το εξεταστήριο ή το γραφείο του θεράποντος ιατρού. Είναι δύσκολο αλλά και ενοχλητικό για την ασθενή, εάν η ερώτηση τίθεται δημοσίως στην είσοδο του ακτινολογικού εργαστηρίου. Γενικός κανόνας αντιμετώπισης ασθενών οι οποίες προσέρχονται στο νοσοκομείο για την πραγματοποίηση ακτινοδιαγνωστικής ή ακτινοθεραπευτικής πράξης είναι: “Εάν δεν υπάρχουν απτές επιστημονικές αποδείξεις περί του αντιθέτου, η ασθενής αντιμετωπίζεται ως έγκυος”

Ανήλικη ασθενής μεταξύ των ηλικιών 12 και 18 ετών

Εάν συνοδεύετε ανήλικη στο ιατρείο για ακτινολογική πράξη είναι εξαιρετικά σημαντικό για την προστασία της υγείας της ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΣΤΕ ΠΑΡΩΝ/ΟΥΣΑ στην συνέντευξη με τον ιατρό και έστω και αν δεν σας ζητηθεί, να επιμείνετε να φύγετε. Θυμηθείτε ότι, εάν πανικοβληθεί η ανήλικη και παρουσία σας αναγκαστεί να δηλώσει πιθανώς ψευδώς ότι δεν είναι έγκυος, αυτό μπορεί να οδηγήσει το έμβρυο (εάν υφίσταται) σε μεγάλο κίνδυνο εξ’αιτίας σας.

Νομικά ο ανήλικος έχει το δικαίωμα της μυστικότητας και οι ερωταπαντήσεις πραγματοποιούνται ιδιαιτέρως, χωρίς την παρουσία κηδεμόνα/συνοδού. Εάν ο κηδεμόνας/συνοδός διαμαρτύρεται ή έχει αντιρρήσεις, ο τεχνολόγος – ακτινολόγος έχει σαφείς οδηγίες να ενημερώνει τον ακτινολόγο ιατρό και τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας ακτινοφυσικό. Μετά την προσωπική συνέντευξη της ανήλικης, δεν υπάρχει πρόβλημα να ζητήσει ο κηδεμόνας/συνοδός να παρακολουθήσει την κλινική πράξη.

ΑΥΘΟΡΜΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΚΛΗΤΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ

Αυθόρμητες βιολογικές βλάβες στο έμβρυο ΧΩΡΙΣ έκθεση σε ιατρική ακτινοβολία

Ο ρυθμός αυτόματης αποβολής του εμβρύου από την μήτρα είναι περίπου 15%, για όλο το διάστημα της εγκυμοσύνης. Μέρος αυτών των αποβολών (του 15%) οφείλεται σε γενετικές ανωμαλίες, οι οποίες όμως συχνά οδηγούν και σε ζωντανές γεννήσεις, με μικρότερη ή μεγαλύτερη γενετική βλάβη. Αυτές οι αυθόρμητες γενετικές βλάβες (χωρίς ακτινική επιβάρυνση) εγγίζουν ή και υπερβαίνουν το 10% των ζωντανών γεννήσεων (3% περίπου εξ αυτών θεωρούνται σοβαρές και οι υπόλοιπες 7%, ελαφράς μορφής). Επίσης, από την στιγμή της γέννησης έως και την ηλικία των 15 ετών, 3 στα 1000 παιδιά (0,3%) θα εμφανίσει ‘αυθόρμητα’ κακοήθη νεοπλασία.

Ακτινική επιβάρυνση του εμβρύου από ιατρική πράξη ή ακτινικό ατύχημα

Οι γυναίκες οι οποίες εκτίθενται ακόμα και σε πολύ χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας, συχνά θεωρούν (εσφαλμένα…) ότι οι πιθανότητες εμφάνισης οποιαδήποτε ακτινικής βιολογικής βλάβης στο μελλοντικό παιδί, είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από τις πιθανότητες εμφάνισης αυθόρμητης γενετικής βλάβης μίας οποιασδήποτε γέννας. Η κλινική εμπειρία καθώς και η επιδημιολογική επεξεργασία των γενετικών προβλημάτων λόγω ακτινικής επιβάρυνσης, οδηγεί στις κάτωθι γενικές παρατηρήσεις:

• Προγεννητικές δόσεις ακτινοβολίας (χαμηλότερες των 50 mSv) προερχόμενες από την μεγάλη πλειοψηφία των διαγνωστικών τεχνικών, όταν πραγματοποιούνται με την ενδεδειγμένη διαδικασία δεν παρουσιάζουν αυξημένο μετρήσιμο κίνδυνο (προγεννητικό θάνατο, δυσμορφίες, επιβράδυνση της διανοητικής ανάπτυξης και γενικά γενετικές / χρωμοσωμικές ανωμαλίες) περισσότερο από την αναμενόμενη συχνότητα εμφάνισης αυτών των ‘βλαβών’ από φυσικά αίτια.

• Αντίθετα, προγεννητικές υψηλές δόσεις (υψηλότερες των 50 mSv) δεν απαντώνται συχνά κατά την εξέταση με συμβατικές ακτίνες Χ, αλλά ορισμένες φορές μόνο, κατά την διάρκεια ακτινοσκοπικών διαδικασιών (π.χ. βαριούχος υποκλυσμός), κατά την ακτινοθεραπεία (στην κοιλιακή χώρα και στην λεκάνη), καθώς και στα σοβαρά ακτινικά ατυχήματα. Αυτές οι δόσεις, εάν υπερβαίνουν τα 100 - 150 mSv και ανάλογα με την περίοδο της κύησης, είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε βλάβη του εμβρύου.

Σημείωση: Sievert (σύμβολο Sv) είναι η μονάδα απορρόφησης δόσης και mSv το 1/1000 (ένα χιλιοστό) της. Για την κατανόηση της μονάδας αυτής, αναφέρεται ότι το φυσικό μας περιβάλλον είναι ραδιενεργό (έδαφος, υπέδαφος, τροφές και κοσμική ακτινοβολία) και μας επιβαρύνει με την αντίστοιχη δόση ακτινοβολίας μίας ακτινογραφίας θώρακος ή 0,02 mSv κάθε δύο 24ωρα). Προφανώς, 1 mSv είναι η απορροφώμενη δόση από τον ασθενή, εάν πραγματοποιήσει 50 ακτινογραφίες θώρακος ή 100 ημέρες παραμονή στο φυσικό περιβάλλον.

Αξιολόγηση ακτινικών κινδύνων στο έμβρυο, σε σχέση με την περίοδο έκθεσης

Έκθεση σε ακτινοβολία προ της σύλληψης

Η έκθεση σε ακτινοβολία των οργάνων αναπαραγωγής οποιουδήποτε εκ των δύο γονέων, πριν την σύλληψη, δεν έχει αποδειχθεί ότι ενέχει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ή δυσμορφιών στα μελλοντικά παιδιά. Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από έρευνες α) σε επιζώντες της ατομικής βόμβας και β) επί γονέων οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία όταν ήταν παιδιά.

Θάνατος ή/και αποβολή εμβρύου (ο κανόνας του “όλα ή τίποτα”)

Η περίοδος της προεμφύτευσης (τις πρώτες 8 με 10 ημέρες) αντιστοιχεί στο στάδιο της μέγιστης ακτινευαισθησίας και η πιθανότερη βιολογική βλάβη (για υψηλές δόσεις άνω των 100 mSv) είναι ο ενδομήτριος θάνατος. Εάν παρ’όλα αυτά το έμβρυο επιβιώσει, είναι απίθανο να εμφανισθούν βιολογικές (μη-καρκινικές) βλάβες, ανεξάρτητα από το ύψος της απορροφώμενης δόσης (θεωρία του “όλα ή τίποτα”). Καθώς το έμβρυο αποτελείται ακόμη από λίγα κύτταρα μόνο, βλάβη σε ένα μόνο κύτταρο (το οποίο είναι ο γεννήτωρ – πρόγονος εκατομμυρίων άλλων) είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει τον θάνατο του εμβρύου.

Η ευαισθησία του εμβρύου στην ακτινοβολία μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Κατά την διάρκεια του 1ου τριμήνου, το έμβρυο είναι εξαιρετικά ευαίσθητο. Προς το τέλος του τρίτου τριμήνου, η ευαισθησία του προσεγγίζει τις φυσιολογικές τιμές του (γεννηθέντος) παιδιού.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Οι βασικές κατηγορίες (αλλά και τα αντίστοιχα κλινικά τμήματα) είναι τρεις: Διαγνωστική Ακτινολογία, Πυρηνική Ιατρική και Ακτινοθεραπεία. Στις περιπτώσεις αυτές προστίθεται ως ιδιαίτερη περίπτωση των εγκύων μελών του προσωπικού των ανωτέρω τμημάτων καθώς τίθεται το ερώτημα, εάν πρέπει να συνεχίσουν να εκτίθενται σε ακτινοβολία επαγγελματικά, όσο υφίσταται η εγκυμοσύνη.

Διαγνωστική Ακτινολογία

Η κατάσταση για την έγκυο είναι αρκετά σαφής και ευοίωνη: Επειδή η δόση εμβρύου είναι συνήθως πολύ χαμηλότερη από 50 mSv, από συνήθεις εξετάσεις ακτινοδιαγνωστικής δεν υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος πρόκλησης θανάτου του εμβρύου, δυσμορφία, ή πρόβλημα στην διανοητική ανάπτυξη ή πιθανότητα ακτινοπροκλητού καρκίνου. Για τους ίδιους λόγους, σχεδόν ποτέ, δεν αιτιολογείται η διακοπή μιας εγκυμοσύνης. Σχεδόν πάντα, ο κίνδυνος για την μητέρα εάν αρνηθεί την εξέταση είναι μεγαλύτερος από τον κίνδυνο για βλάβη στο έμβρυο.

Μαγνητική Τομογραφία

Η Μονάδα Μαγνητικής Τομογραφίας ΔΕΝ εκπέμπει ‘ιοντίζουσα’ ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, δεν είναι επικίνδυνη η εξέταση για την ασθενή. Στις συνήθεις μονάδες (ισχύος 1,0 ή 1,5 Tesla) συχνά αποφεύγεται η εξέταση το πρώτο τρίμηνο της κύησης, χωρίς να υπάρχει όμως στην πραγματικότητα κανένας ουσιαστικός λόγος παρά μόνο η έλλειψη ικανοποιητικών μακροχρόνιων βιολογικών δεδομένων. Παρ’όλα αυτά, πρόσφατα (6 Σεπτεμβρίου 2016) δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Journal of the American Medical Association μακρόχρονη ενδελεχής μελέτη η οποία επιβεβαιώνει την απουσία οποιουδήποτε βιολογικού κινδύνου για το έμβρυο και για το 1ο τρίμηνο της κύησης. Σε ορισμένες μονάδες όμως, υψηλότερης ισχύος (3 Tesla), αποφεύγεται η εξέταση καθ’όλη την διάρκεια της κύησης, λόγω υψηλών επιπέδων ακουστικού θορύβου με υπαρκτό κίνδυνο κώφωσης για το έμβρυο. Μην ξεχνάτε ότι η έγκυος μπορεί να εφοδιασθεί με ωτασπίδες, όχι όμως το έμβρυο!

Πυρηνική Ιατρική

Στην περίπτωση της Πυρηνικής Ιατρικής, η ασθενής μπορεί να είναι ακόμα περισσότερο προβληματισμένη καθώς συνειδητοποιεί ότι η ραδιενεργός ουσία είναι μέσα στο σώμα της και ότι θα ευρίσκεται εκεί για κάποιο διάστημα και ενδεχομένως μπορεί να εισέλθει, μέσω του πλακούντα, στο έμβρυο. Για τους λόγους αυτούς, οι εξηγήσεις οι οποίες θα δίδονται από το ιατρικό προσωπικό στην ασθενή, θα πρέπει να είναι ακόμη περισσότερο λεπτομερείς και προσεκτικές.

Εάν οι διαγνωστικές εξετάσεις αφορούν σε φάρμακα επισημασμένα με ραδιενεργό Τεχνήτιο (^99mTc), η απορροφώμενη δόση ακτινοβολίας την οποία απορρόφησε το έμβρυο, δεν κρίνεται άξια λόγου. Υπενθυμίζεται ότι ο χρόνος ημιζωής του Τεχνητίου είναι μόνο 6 ώρες (κάθε 6 ώρες η ενεργότητά του πέφτει στο μισό), η δε ποσότητα η οποία χορηγείται για ένα σπινθηρογράφημα είναι ελάχιστη. Εάν όμως έχει γίνει χορήγηση άλλων ραδιοφαρμάκων (όπως π.χ. ραδιενεργό Ιώδιο ή Γάλλιο), δίδεται περισσότερη προσοχή στον υπολογισμό της δόσης του εμβρύου.

Ορισμένες φορές τίθεται ερώτημα σχετικά με την σκοπιμότητα έναρξης μιας εγκυμοσύνης μετά από μια εξέταση ή θεραπεία Πυρηνικής Ιατρικής. Συστήνεται στην ασθενή να μην μείνει έγκυος, έως ότου η πιθανή δόση του εμβρύου από το εναπομένον ραδιοφάρμακο στο σώμα της, να είναι μικρότερη από 1 mSv. Για μια σειρά ραδιοφαρμάκων (οι περισσότερες και συνήθεις περιπτώσεις), οι ιατροί δεν πρόκειται ανησυχήσουν για την δόση την οποία απορρόφησε το έμβρυο, καθώς αυτή είναι ανάξια λόγου και ανησυχίας.

Τα Εργαστήρια Πυρηνικής Ιατρικής ζητούν συστηματικά από τις γυναίκες να δηλώσουν εάν θηλάζουν, επειδή αρκετά ραδιοφάρμακα έχουν την ιδιότητα να προσλαμβάνονται από το μωρό μέσω του μητρικού γάλατος. Διακοπή του θηλασμού για κάποιο χρονικό διάστημα συνιστάται για τις περισσότερες εξετάσεις Πυρηνικής Ιατρικής. Σε ότι αφορά στην θεραπεία, ως κανόνας, αποφεύγεται να αντιμετωπίζεται η έγκυος γυναίκα θεραπευτικά με ραδιενεργό ουσία, εκτός εάν αυτό απαιτείται για να σωθεί η ζωή της.

Ραδιενεργό Ιώδιο και θυρεοειδής αδένας

Η θεραπεία υπερθυρεοειδισμού και νεοπλασίας θυρεοειδούς με ραδιενεργό Ιώδιο αντενδείκνυται σε εγκύους ασθενείς και εάν είναι αναγκαία αυτή μετατίθεται για μετά τον τοκετό. Εάν παρ’όλα αυτά κριθεί απαραίτητη πριν τον τοκετό, ο ιατρός ενημερώνει την ασθενή ότι το ραδιενεργό Ιώδιο εκκρίνεται στο μητρικό γάλα και ο θηλασμός πρέπει να διακοπεί εντελώς μετά από χορήγηση θεραπευτικής δόσης. Εάν αγνοηθεί αυτή η παράμετρος, το νεογνό είναι πιθανόν να νοσήσει μόνιμα από υποθυρεοειδισμό ή να διατρέξει υψηλό κίνδυνο για επακόλουθο καρκίνο του θυρεοειδούς. Σημειώνεται ότι ο θυρεοειδής του εμβρύου είναι ικανός να συσσωρεύει το Ιώδιο περίπου μετά την 9^η με 10^η εβδομάδα κύησης.

Έμβρυο ηλικίας 9 εβδομάδων και πλέον. Ο θυρεοειδής του είναι λειτουργικός και κατ’επέκταση έχει την ικανότητα να συσσωρεύσει Ιώδιο. Ιδίως δε το διάστημα 16^η – 25^η εβδομάδα, ο θυρεοειδής του εμβρύου είναι πολύ ενεργός. Εάν η μητέρα λάβει από το στόμα ή εισπνεύσει ραδιενεργό Ιώδιο, αυτό θα συγκεντρωθεί στον θυρεοειδή της, καθώς και στον θυρεοειδή του εμβρύου, με πιθανές μακροπρόθεσμες επιδράσεις στο μελλοντικό παιδί.

Διαπίστωση εγκυμοσύνης μετά την χορήγηση ραδιενεργού Ιωδίου. Η ασθενής θεωρήθηκε (λανθασμένα) ως μη-έγκυος και της χορηγήθηκε ραδιενεργό Ιώδιο για νεοπλασία του θυρεοειδούς. Σε αυτήν την περίπτωση, η μεταφορά ραδιενεργού Ιωδίου μέσω του πλακούντα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα πολύ υψηλές απορροφώμενες δόσεις στον θυρεοειδή του εμβρύου οι οποίες είναι δυνατόν να προκαλέσουν σημαντική βλάβη σε αυτόν. Εφόσον η ολοσωματική δόση του εμβρύου είναι συνήθως χαμηλότερη των 100 mSv, δεν υπάρχει λόγος να διακοπεί η εγκυμοσύνη, ωστόσο η ιατρική ομάδα φροντίζει να δοθούν στην μητέρα ποσότητα θυρεοειδικής ορμόνης υποκατάστασης.

Ακτινοθεραπεία

Εάν η ασθενής διαπιστωθεί ότι είναι έγκυος, τότε, λόγω της υψηλής δόσης, οι ιατροί συζητούν με την έγκυο και την οικογένεια διεξοδικά, ήρεμα και χωρίς πανικό το θέμα, ώστε να μην ληφθούν βιαστικές αποφάσεις, καθώς πρέπει να μελετηθεί μία σειρά από κλινικά, νομικά, δεοντολογικά και ηθικά θέματα. Σε όλες τις περιπτώσεις τα ηθικά διλήμματα ευθύνης και επιλογής για τον θεράποντα ιατρό αλλά και την ίδια την εγκυμονούσα είναι πολύ σοβαρά, καθώς το όφελος για την έγκυο (θεραπεία) είναι πιθανώς ζημία (βλάβη ή θάνατος) για το έμβρυο.

Εάν ο όγκος έχει διαγνωστεί στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης, μία εναλλακτική λύση η οποία εξετάζεται, είναι η καθυστέρηση της θεραπείας για μετά τον τοκετό.

Όσες από τις νεοπλασίες είναι μακριά από την πύελο, αρκεί ο σχεδιασμός της ακτινοθεραπείας να είναι πολύ προσεκτικός. Η σοβαρότητα των επιπτώσεων εξαρτάται από το στάδιο της εγκυμοσύνης και την εγγύτητα του πεδίου ακτινοβόλησης με το έμβρυο.

Για νεοπλασίες στην περιοχή της λεκάνης, είναι σχεδόν αδύνατο η (ακτινο)θεραπεία της μητέρας να μην έχει σοβαρές ή θανατηφόρες συνέπειες για το έμβρυο, καθώς το τελευταίο ευρίσκεται είτε στο εσωτερικό, είτε πολύ κοντά στην πρωτογενή δέσμη ακτινοβολίας.

Ασθενείς οι οποίες δεν είναι έγκυες ρωτούν πότε μπορούν να συλλάβουν μετά από την ολοκλήρωση της ακτινοθεραπείας τους. Η πλειονότητα των ακτινοθεραπευτών - ογκολόγων δίνουν οδηγίες στις ασθενείς τους να μην μείνουν έγκυες για 1 - 2 χρόνια μετά το πέρας της ακτινοθεραπείας. Οι οδηγίες αυτές δεν αφορούν τόσο στις ενδεχόμενες εκτιμήσεις κινδύνου για το έμβρυο λόγω της ακτινοβόλησης, όσο την παρακολούθηση και τον έλεγχο της νόσου, στην περίπτωση όπου απαιτηθεί εκ νέου ακτινοβόληση, χειρουργική ή χημειοθεραπεία.

Η έγκυος εργαζόμενη

Συχνά έγκυες εργαζόμενες απαιτούν την ανάθεση εργασίας σε τομείς όπου δεν θα υπάρχει καθόλου έκθεση σε ακτινοβολία, διότι δεν είναι διατεθειμένες να δεχθούν οποιονδήποτε κίνδυνο για το έμβρυο. Ο εργοδότης συχνά δέχεται τέτοιου είδους διακανονισμό, με σκοπό να αποφύγει μελλοντικές νομικές δυσκολίες, στην περίπτωση κατά την οποία η εργαζόμενη γεννήσει παιδί με κάποια γενετική ανωμαλία.

Αυτή η προσέγγιση δεν επιβάλλεται από τους κανόνες της ακτινοπροστασίας και δεν είναι σε καμμία περίπτωση λογική και επιστημονική. Απλώς, οι συνθήκες εργασίας της εγκύου εργαζόμενης, πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να υπάρχει η λογική διαβεβαίωση ότι η δόση η οποία αθροίζεται στο έμβρυο κρατείται σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα επίπεδα και σε κάθε περίπτωση, κάτω από το όριο του 1 mSv κατά την διάρκεια όλης της περιόδου της κύησης. Το όριο αυτό είναι το ίδιο με εκείνο το οποίο ισχύει για τον γενικό πληθυσμό.

ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

Το δυσκολότερο (ιατρικά και κοινωνικά) ερώτημα το οποίο τίθεται στον θεράποντα ιατρό είναι: “τερματισμός εγκυμοσύνης ή όχι;”

Η διακοπή της εγκυμοσύνης είναι εξαιρετικά δύσκολη απόφαση, εξαρτάται δε από πολλούς κλινικούς, ψυχολογικούς, κοινωνικούς αλλά και προσωπικούς παράγοντες.

Επίπεδα δόσεων στο έμβρυο

• Δόσεις μικρότερες από 50 mSv. Οι προγεννητικές δόσεις οι προερχόμενες από διαγνωστικές πράξεις (οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με κατάλληλες διαδικασίες), παρουσιάζουν μη-μετρήσιμο (μηδαμινό) κίνδυνο προγεννητικού θανάτου, δυσμορφίας, ή νοητικής βλάβης. Ακτινολογικές εξετάσεις στο κεφάλι, στον θώρακα και στα άκρα δεν ενέχουν κανένα ουσιαστικό κίνδυνο για το έμβρυο.

• Δόσεις μεταξύ 50 mSv και 100 mSv. Δεν υπάρχει καμία ιατρική αιτιολόγηση για τον τερματισμό της εγκυμοσύνης. Δόση εμβρύου επιπέδου 100 mSv δεν προσεγγίζεται έστω και αν πραγματοποιηθούν 3 αξονικές τομογραφίες λεκάνης ή 20 διαγνωστικές ακτινογραφίες κάτω κοιλίας, επί του εμβρύου. Δόση εμβρύου των 100 mSv ενέχει έναν εξαιρετικά μικρό κίνδυνο δημιουργίας ακτινοπροκλητής νεοπλασίας. Η πιθανότητα όμως, όπου το εκτεθειμένο έμβρυο ΔΕΝ θα αναπτύξει καρκίνο ή λευχαιμία κατά την διάρκεια της παιδικής του ηλικίας είναι μεγαλύτερη από 99,4%.

• Δόσεις από 100 έως 500 mSv. Η δόση είναι δυνατόν να υπερβεί την τιμή των 100 - 200 mSv, μόνο στην περίπτωση της ακτινοθεραπείας ή της ακτινοβόλησης μετά από ατύχημα και όχι κατά τις συνήθης εκθέσεις διαγνωστικής ακτινολογίας. Θεωρητικά, για δόσεις οι οποίες υπερβαίνουν τα 100 - 200 mSv, οι εκτιμώμενοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ανωμαλίες του νευρικού συστήματος, δυσμορφίες, καθυστέρηση ανάπτυξης και θάνατος του εμβρύου. Το μέγεθος των κινδύνων αυτών διαφέρει αρκετά, ανάλογα με το στάδιο της εγκυμοσύνης. Ο κίνδυνος μείωσης του δείκτη νοημοσύνης (IQ) είναι σοβαρός εάν το έμβρυο εκτεθεί στο διάστημα 8^ης - 15^ης εβδομάδος κύησης. Δόσεις άνω των 100 mSv, επιβάλλουν αποφάσεις μετά από εκτενή πληροφόρηση βασισμένες στις κοινωνικές και ιατρικές ιδιαιτερότητες των ενδιαφερομένων.

• Δόσεις άνω των 500 mSv: Εάν η έκθεση του εμβρύου συμβεί μεταξύ της 3ης και 15ης εβδομάδος της κύησης, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα καθυστέρησης της ανάπτυξης του εμβρύου και βλάβης του κεντρικού νευρικού συστήματός του. Αν και είναι πιθανό το έμβρυο να μπορέσει να επιβιώσει σε τέτοιες δόσεις, οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται για τον ενδεχόμενο μεγάλο κίνδυνο. Υψηλές δόσεις εμβρύου (μεταξύ 100 και 1000 mSv) σε προχωρημένα στάδια της εγκυμοσύνης δεν είναι πιθανό να οδηγήσουν σε δυσμορφίες ή ατέλειες γέννησης, δεδομένου ότι όλα τα όργανα έχουν ήδη διαμορφωθεί. Μεγαλύτερες δόσεις ακτινοβολίας, όπως αυτές των θεραπευτικών διαδικασιών, μπορούν όμως να καταλήξουν σε (σοβαρή) βλάβη του εμβρύου.

Πανικός λόγω ακτινοφοβίας

Αν για γυναίκα έγκυο υπάρχει σοβαρή ανάγκη να πραγματοποιήσει ακτινοδιαγνωστική εξέταση και της έχει εξηγηθεί επαρκώς ότι ο επιπλέον κίνδυνος για το έμβρυο είναι μηδαμινός αλλά είναι πανικοβλημένη λόγω ακτινοφοβίας, εξετάζονται δύο περιπτώσεις:

• Έγκυος σε νεαρή ηλικία: Η διακοπή της εγκυμοσύνης πραγματοποιείται μόνο και μόνο για κοινωνικούς – ψυχολογικούς λόγους (κατευνασμός του πανικού) χωρίς να αιτιολογείται σε καμμία περίπτωση ιατρικά.

• Εάν η γυναίκα ευρίσκεται σε προχωρημένη ηλικία, ή το ζευγάρι είχε κάνει επανειλημμένες ανεπιτυχείς προσπάθειες στο παρελθόν για επίτευξη εγκυμοσύνης, ο ιατρός εξηγεί ότι, κατά την γνώμη του, η απόφαση διακοπής της κύησης λόγω ψυχολογικού στρες μπορεί να μειώσει σημαντικά τις ελπίδες για νέα σύλληψη και ιατρικά είναι μη-αιτιολογημένη απόφαση.

Όλα τα ως άνω εξηγούνται λεπτομερώς στην ενδιαφερόμενη ώστε να τα λάβει υπ’όψιν της κατά την λήψη της απόφασης της.

Απορία!

“Γιατί ορισμένοι γυναικολόγοι, μόλις ενημερωθούν ότι η γυναίκα έκανε π.χ. μαστογραφία χωρίς να γνωρίζει ότι είναι ήδη έγκυος, της ζητούν να κάνει έκτρωση;”

Απάντηση

Τα περιστατικά είναι ελάχιστα σε σύγκριση με τους γυναικολόγους στην μεγάλη τους πλειοψηφία, οι οποίο καθησυχάζουν τις εγκύους και τις εξηγούν επιστημονικά το τι συμβαίνει. Στα περιστατικά εκείνα όπου ο ιατρός προτρέπει την έγκυο να κάνει έκτρωση “γιατί το μελλοντικό παιδί μπορεί να έχει πολλά προβλήματα ή να εμφανίσει καρκίνο”, ένα ποσοστό οφείλεται απλά στην άγνοια και στην ακτινοφοβία του ιατρού. Το υπόλοιπο ποσοστό οφείλεται (κακώς!) στην άμυνα του ιατρού για την επαγγελματική του υπόσταση και φήμη. Σε απλά ελληνικά, ένας γυναικολόγος, συνολικά σε μία σταδιοδρομία 30 ετών, θα αναλάβει π.χ. 5.000 γυναίκες. Ανά πάσα στιγμή, κάποιες από αυτές θα είναι έγκυες, π.χ. 100. Από αυτές τις 100 γυναίκες, οι οποίες θα εναλλάσσονται κάθε εννέα μήνες, θα γεννώνται (κάθε 9 μήνες) τουλάχιστον 10 παιδιά με κάποιο βιολογικό πρόβλημα όπως ανεφέρθη προηγουμένως (3 με σοβαρό και 7 με ελαφρύ πρόβλημα). Στατιστικά, έστω μία από αυτές τις εγκύους (η οποία θα κυοφορεί το μελλοντικό παιδί με αυθόρμητη βιολογική βλάβη), θα έχει κάνει κάποια ακτινοδιαγνωστική πράξη (π.χ. μαστογραφία). Είναι περισσότερο από βέβαιο (με την ψυχοσύνθεση και την εύκολη πρόκληση πανικού που μας διακρίνει, ως μεσογειακός λαός) ότι για το “το ατύχημα” θα φταίει... ο γυναικολόγος που αγνόησε ότι έγινε μαστογραφία και δεν επέμενε για έκτρωση. Μετά τελείωσε η καριέρα του... Λύση αντι-επιστημονική αλλά σίγουρη; Έκανες ακτινογραφία; Έκτρωση!

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΩΝ ΤΙΜΩΝ ΟΛΟΣΩΜΗΣ ΔΟΣΗΣ ΣΤΟ ΕΜΒΡΥΟ

Στον πίνακα που ακολουθεί, παρατίθεται σειρά συνήθων εξετάσεων ακτινοδιαγνωστικής, υπολογιστικής τομογραφίας και πυρηνικής ιατρικής (το εξεταζόμενο όργανο ή ιστός της μητέρας) και η συνεπακόλουθη δόση στο έμβρυο σε μονάδες mSv. Οι τιμές αυτές εμφανίζονται και υπό μορφή ισοδύναμης παραμονής στο φυσικό περιβάλλον. Για παράδειγμα, εάν η έγκυος πραγματοποιήσει μία ακτινογραφία της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, το έμβρυο θα επιβαρυνθεί με τόση δόση, όση λαμβάνει σε 50 ημέρες από την ίδια την Φύση, επειδή απλά υπάρχει.

ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ (εξεταζόμενο όργανο ή ιστός της μητέρας)	Μέγιστη Ισοδύναμη Δόση (mSv) στο έμβρυο	Ισοδύναμη παραμονή στο φυσικό περιβάλλον του εμβρύου
Συμβατικές Ακτίνες Χ
Οδοντιατρικές λήψεις, άνω ή κάτω άκρα, ώμος, κρανίο, αγγειογραφίες εγκεφάλου, θώρακας, μαστογραφία, οστεοπυκνομετρία (DEXA)	0,01	1 ημέρα
Αυχενική ή θωρακική μοίρα σπονδυλικής στήλης , καρδιακός καθετηριασμός, αγγειογραφία πνευμόνων (βραχιόνια)	0,50	50 ημέρες
Λεκάνη, ανώτερο γαστρεντερικό σύστημα, νεφροί – ουρητήρες – κύστη	2,00	6,7 μήνες
Κάτω κοιλίας, αγγειογραφία πνευμόνων (μηριαία), ενδοσκοπική χολαγγειο – παγκρεατογραφία, οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης, γοφός & Ισχία, ενδοφλέβια πυελογραφία, πύελος, βαριούχο γεύμα	5,20	-
Κυστεουρηθρογραφία, υστεροσαλπιγγογραφία, καρδιακός καθετηριασμός με ακτινοσκόπηση λεκάνης, βαριούχος υποκλυσμός	19,00	-
Ενδοφλέβια ουρογραφία	37,00	-
Υπολογιστική Τομογραφία
Κεφαλή, θώρακας, ανώτερο γαστρεντερικό σύστημα, πνευμονικός εμβολισμός, ελικοειδής σάρωση θώρακος,	0,50	50 ημέρες
Απλή ουρογραφία	1,4	4,7 μήνες
Ουρογραφία (νεφροί ή πύελος), ουρητήρες, πυελομετρία, πύελος	15,40	-
Κάτω Κοιλίας	20,00	-
Λεκάνη (με ή χωρίς έγχυση ακτινοσκιερής ουσίας)	29,00	-
Πυρηνική Ιατρική
Σπειραματική διήθηση	0,01	1 ημέρα
Έλεγχος απορρόφησης βιταμίνης Β12 από το έντερο	0,08	8 ημέρες
ΣΓ αερισμού πνευμόνων, ΣΓ θυρεοειδούς, ΣΓ αερισμού πνευμόνων	0,30	30 ημέρες
ΣΓ αιματώσεως πνευμόνων, ΣΓ νευρο-ενδοκρινικού ιστού, ΣΓ ήπατος (φυσιολογικό), ΣΓ με επισημασμένα λευκά αιμοσφαίρια	0,80	80 ημέρες
ΣΓ με επισημασμένα αιμοπετάλια, ΣΓ ηπατοχολικού συστήματος, ΣΓ ήπατος (παθολογικό)	1,70	5,7 μήνες
ΣΓ νεφρών, ΣΓ με επισημασμένα λευκά αιμοσφαίρια	2,60	-
ΣΓ (SPECT) αιματώσεως μυοκαρδίου, ΣΓ αιματώσεως εγκεφάλου, ΣΓ νέκρωσης μυοκαρδίου, ΣΓ οστών	4,50	-
ΣΓ αιματώσεως εγκεφάλου, ΣΓ νευρο-ενδοκρινικού ιστού, ΣΓ με (in vitro ή in vivo) επισημασμένα ερυθρά αιμοσφαίρια	6,50	-
Δυναμικό ή στατικό ΣΓ νεφρών, ΣΓ PET, Ολόσωμο ΣΓ ανίχνευσης θυρεοειδικού ιστού	10,80	-
ΣΓ νεφρών, ΣΓ φλοιού επινεφριδίων, ΣΓ αιματώσεως μυοκαρδίου (σε κόπωση), ΣΓ διαφόρων οργάνων (κυρίως θυρεοειδούς), ΣΓ αιματώσεως μυοκαρδίου	15,00	-
ΣΓ υποδοχέων σωματοστατίνης	19,00	-
Σπινθηρογραφική ανίχνευση νεοπλασιών - φλεγμονών	25,00	-
Σχόλια: 1. ΣΓ: σπινθηρογράφημα. 2. Οι διακυμάνσεις των παρατιθέμενων δόσεων είναι μεγάλες καθώς η δόση εξαρτάται από την ηλικία του εμβρύου, τις τεχνικές παραμέτρους ακτινοβόλησης, την τεχνολογία και την παλαιότητα της συσκευής και την εμπειρία του χειριστή (σε αρκετές περιπτώσεις). 3. Όταν για κάποια εξέταση, η ισοδύναμη παραμονή στο φυσικό περιβάλλον του εμβρύου υπερβαίνει τους 9 μήνες, η ισοδυναμία αυτή παραλείπεται καθώς η σύγκριση δεν έχει νόημα. 4. Για την πλειοψηφία των εξετάσεων (συμπεριλαμβανομένων των αξονικών τομογραφιών) εκτός πυέλου, η ακτινική δόση στο έμβρυο είναι μικρότερη των 0,1 mSv (ή 10 ημέρες παραμονή στο φυσικό περιβάλλον).

Εν κατακλείδι: Εάν η ιατρική πράξη σε έγκυο είναι πραγματικά αιτιολογημένη, εναπόκειται τελικά στην ΜΗΤΕΡΑ να αποφασίσει εάν πρέπει να πραγματοποιηθεί η θεραπεία ή η εξέτασή της, αφού έχει ενημερωθεί για τις πιθανές συνέπειες για το κυοφορούμενο παιδί. Το ιατρικό προσωπικό θα πρέπει να υποβάλλει στην συνείδηση της εγκύου την ρήση: “το κλινικό όφελος της μητέρας θα πρέπει να παρέχει άμεσο ή έμμεσο όφελος στο αγέννητο παιδί”. 

Για την απόφασή σας, λάβετε υπ’όψιν ότι το έμβρυο, για 9 μήνες και μέχρι την γέννησή του μόνο και μόνο επειδή υπάρχει, θα απορροφήσει από το περιβάλλον το ισοδύναμο δόσης ακτινοβολίας ίσης με την δόση από 135 ακτινογραφίες θώρακος. Το εάν η μητέρα, σε οποιοδήποτε στάδιο της εγκυμοσύνης, έκανε μία μαστογραφία και επιβάρυνε το παιδί με μισή ακόμη ακτινογραφία θώρακος είναι ανάξιο προσοχής και όχι λόγος διακοπής της εγκυμοσύνης!

δημοσιεύτηκε αρχικά στο artinews

Εγκυμοσύνη και Ιατρική Ακτινοβολία

Κυριακή, 5 Φεβρουαρίου 2017, 9:51 μ.μ. Ιατρική Φυσική, Κώστας Κάππας